شفق قطبی یکی از پدیدههای جوی بسیار زیبای کره زمین است. نورهایی بسیار
زیبا و خیرهکننده که در آسمان حرکت میکنند . زیبایی شفق، پدیدهای که برخی قبایل
کانادایی به آن رقص ارواح میگویند، چشم هر ناظری را به آسمان خیره میکند.
هر چقدر به قطب شمال نزدیک شوید ، احتمال بیشتری برای دیدن شفق
قطبی وجود دارد برای مثال شهرهای شمالی کانادا و ایسلند مناطقی مناسب
برای رویت این پدیدهاند.
شفقهای قطبی در نزدیکی قطب مغناطیسی شمالی ممکن است خیلی بالا باشد ولی در افق شمالی به صورت سبز بر افروخته و در صورت طلوع خورشید به صورت قرمز کمرنگ دیده میشوند. از ماه سپتامبر تا اکتبر و همچنین از مارس تا آوریل بیشترین احتمال دیده این پدیده وجود دارد. در قطب جنوب نیز این پدیده اتفاق میافتد ولی فقط در جنوبیترین عرض جغرافیایی قابل رویت است و گاهی اوقات در آمریکای جنوبی و استرالیا شفق مشاهده میشود.
سپیده قطبی چگونه به وجود میآید؟
مردم مناطق مختلف افسانههای جالبی در
مورد سپیده قطبی داشتند:
گروهی معتقد بودند روح انسانهای خوب پس از
مرگ به منطقهای از آسمان میرود که شفق قطبی در آن وجود دارد؛ جایی که پر از نور
و شادی است، از سرما و کولاک خبری نیست و شکار حیوانات در آن منطقه بسیار آسان است!
گروهی دیگر اعتقاد داشتند شفق نتیجه توپبازی ارواح انسانها در آسمان با جمجمه شیرماهی است و جریانهای نور نشان دهنده کشمکش ارواح است!
سرخ پوستان کانادای شرقی و جنوب آلاسکا هم شفق قطبی را ارواح رقصان انسانها در آسمان میدانستند.در این میان گروهی از سرخ پوستان شفق را نشانه جنگ و طاعون میدانستند و عدهای در میان اسکیموها برای دفاع از خود در برابر شفق با خود چاقو حمل میکردند.
اما تحقیقات علمی در مورد سپیده قطبی از قرن 18 میلادی آغاز شد و نظریههای مختلفی در مورد این پدیده طبیعی مطرح شد.کریستین بیرکلند نروژی معتقد بود که الکترونها از لکههای خورشیدی سطح خورشید خارج میشوند و به سمت زمین میآیند و توسط میدان مغناطیسی زمین به طرف نواحی قطبی هدایت میشوند و شفق مرئی را ایجاد میکنند.
امروزه فرضیه مورد تایید محققان در مورد پدیده شفق قطبی به چند عامل وابسته است: خورشید و میدان مغناطیسی آن، بادهای خورشیدی و جریان پلاسما، میدان مغناطیسی زمین و جو زمین
و اکنون چند تصویر زیبا از این پدیده ی زیبا :